Nowe zasady reklamy notariuszy – analiza Uchwały KRN nr XII/39/2024

Dynamiczny rozwój Internetu i mediów społecznościowych stawia przed samorządem notarialnym nowe wyzwania w zakresie ochrony fundamentalnych zasad etyki zawodowej. W odpowiedzi na te wyzwania, 19 lipca 2024 roku Krajowa Rada Notarialna podjęła przełomową Uchwałę nr XII/39/2024 w sprawie zakazu uprawiania reklamy osobistej przez notariuszy.

Nowa uchwała nie zastępuje, lecz doprecyzowuje i rozwija dotychczasowe regulacje, w szczególności kluczową dla stron internetowych Uchwałę Nr IX/38/2016. Jej celem jest wyznaczenie jasnych granic między dozwoloną informacją a niedopuszczalną reklamą, zwłaszcza w kontekście mediów społecznościowych, pozycjonowania w wyszukiwarkach (SEO) i innych form aktywności online. To ewolucja, a nie rewolucja – ewolucja, która dostosowuje zasady etyki do realiów cyfrowego świata.

Dla każdej kancelarii notarialnej zrozumienie tych nowych przepisów jest absolutnie kluczowe dla prowadzenia zgodnej z prawem i godnością zawodu obecności w Internecie.

Poniżej zamieszczamy pełną treść najnowszej uchwały, a następnie nasz szczegółowy komentarz, w którym wyjaśniamy, co nowe przepisy oznaczają w praktyce i jak wpływają na dotychczasowe zasady.

UCHWAŁA Nr XII/39/2024 Krajowej Rady Notarialnej z dnia 19 lipca 2024 r. w sprawie zakazu uprawiania reklamy osobistej przez notariuszy

Na podstawie art. 40 §1 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz.U. z 2024 r., poz. 1001 ze zm.) oraz na podstawie § 17 Regulaminu Urzędowania Krajowej Rady Notarialnej z dnia 21 września 1991 r., w brzmieniu nadanym Zarządzeniem Nr 8/2024 Prezesa Krajowej Rady Notarialnej z dnia 12 kwietnia 2024 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Regulaminu urzędowania Krajowej Rady Notarialnej, Krajowa Rada Notarialna uchwala co następuje:

§ 1

Notariusz, zgodnie z § 7 Kodeksu Etyki Zawodowej Notariusza (dalej KEZN), winien swą postawą i działaniem dawać dobre świadectwo zawodowi oraz dbać o powagę, honor i godność zawodu. Tym samym notariusz, jako osoba zaufania publicznego, winien wykazywać szczególną rozwagę w publikowanych w Internecie treściach, zarówno w zakresie języka, jak i formy przekazu.

§ 2.

1. Krajowa Rada Notarialna wskazuje, że zgodnie z § 27 KEZN do działań nieuczciwej konkurencji zalicza się również uprawianie reklamy osobistej, w jakiejkolwiek postaci. Normę tę odczytywać należy z uwzględnieniem Uchwały Nr IX/38/2016 Krajowej Rady Notarialnej z dnia 25 kwietnia 2016 roku w sprawie stron internetowych notariuszy oraz informacji udostępnianych w Internecie (dalej Uchwała).
2. Zgodnie z Uchwałą, notariusz może prowadzić lub zlecić prowadzenie tylko jednej strony internetowej swojej kancelarii notarialnej. Stroną internetową jest dokument dostępny poprzez sieć Internet pod określonym adresem URL. Strona taka może istnieć w strukturze mediów społecznościowych. Dopuszczalna treść takiej strony powinna uwzględniać zakres informacji określonych w § 2 Uchwały.
3. Dopuszczalnym jest zamieszczanie krótkich i merytorycznych opisów czynności notarialnych z przywołaniem podstaw prawnych ich dokonywania.
4. Parametry informatyczne stron internetowych mogą uwzględniać wymogi przewidziane dla urządzeń mobilnych.
5. Za reklamę osobistą w sferze Internetu, a w szczególności w mediach społecznościowych, zgodnie z dyspozycją § 27 KEZN, może zostać uznana zarówno aktywność samego notariusza, jak też aktywność innych osób realizowana na jego zlecenie lub za jego przyzwoleniem, mające na celu lub skutkujące rozpowszechnieniem informacji o świadczonych przez niego usługach.

Dotyczyć to może w szczególności:

1. prowadzenia profili kancelarii notarialnej w mediach społecznościowych typu Facebook, Instagram, YouTube, X (dawniej Twitter), itp., zawierających informacje o notariuszu lub jego kancelarii notarialnej, obok prowadzenia innej strony, lub o treści niezgodnej z Uchwałą,
2. eksponowania w mediach społecznościowych wykonywanego zawodu i dokonywania czynności notarialnych w sposób ukierunkowany na pozyskanie klientów, zwłaszcza w wypadkach eksponowania tych informacji wobec nieograniczonego kręgu osób,
3. zlecania lub akceptowania ukierunkowanych na pozyskanie klientów interakcji w mediach społecznościowych, eksponujących informacje o notariuszu i wykonywanym przez niego zawodzie, w tym interakcji z podmiotami współpracującymi z notariuszem: pośrednikami w obrocie nieruchomościami, deweloperami, doradcami kredytowymi, klientów korporacyjnymi itp.,
4. zgłaszania się przez notariuszy do różnego rodzaju rankingów branżowych lub wyrażania zgody na zgłaszanie udziału notariusza w nich przez osoby trzecie,
5. prowadzenia szkoleń, wykładów, podcastów, eksponujących wykonywany zawód notariusza, bez zgody rady izby notarialnej,
6. działań ukierunkowanych na pozyskiwanie pozytywnych opinii w Internecie w sposób inny niż poprzez swobodną i autonomiczną decyzję klienta,
7. wszelkich czynności związanych z uzyskiwaniem wyższych pozycji w wynikach wyszukiwarek internetowych, innych niż optymalizacja kodu własnej strony internetowej.

Prezes

Krajowej Rady Notarialnej

/-/ Aleksander Szymański

Komentarz: Zakaz reklamy notariusza w sieci – analiza Uchwały KRN nr XII/39/2024

Nowa uchwała Krajowej Rady Notarialnej to długo wyczekiwana odpowiedź na pytania i wątpliwości dotyczące obecności notariuszy w Internecie. Dokument ten stanowi niezwykle ważne uzupełnienie i uszczegółowienie zasad, które znaliśmy z Uchwały Nr IX/38/2016. Przeanalizujmy najważniejsze zmiany i wyjaśnienia, jakie wprowadza.

1. Ewolucja, nie rewolucja – fundament pozostaje ten sam

Uchwała z 2024 roku od samego początku podkreśla, że jej fundamentem są nadrzędne zasady Kodeksu Etyki Zawodowej Notariusza: dbałość o powagę, honor i godność zawodu. Nowe przepisy nie znoszą dotychczasowych reguł, lecz je doprecyzowują, aby nikt nie miał wątpliwości, co jest dozwoloną informacją, a co zakazaną reklamą osobistą, uznaną za czyn nieuczciwej konkurencji.

2. Jedna obecność w sieci – teraz także w mediach społecznościowych

Poprzednia uchwała z 2016 roku ustanowiła zasadę „jedna kancelaria – jedna strona internetowa”. Nowe przepisy w §2 ust. 2 idą o krok dalej i precyzują, że strona ta może istnieć również w strukturze mediów społecznościowych.

Co to oznacza w praktyce? Kancelaria może zdecydować, że jej jedyną, oficjalną obecnością w Internecie będzie np. profil na Facebooku. Musi on jednak spełniać wszystkie wymogi dotyczące treści określone w §2 uchwały z 2016 roku (m.in. zamknięty katalog informacji, brak elementów reklamowych). Niedopuszczalne jest zatem prowadzenie zarówno tradycyjnej strony WWW, jak i osobnego, aktywnego profilu kancelarii w mediach społecznościowych.

3. Nowe możliwości – merytoryczne opisy i responsywność

Uchwała wprowadza dwie istotne nowości, które idą z duchem czasu:

• Opisy czynności notarialnych (§2 ust. 3): Dotychczas dozwolony był jedynie wykaz czynności. Teraz notariusz może na swojej stronie zamieszczać „krótkie i merytoryczne opisy czynności notarialnych z przywołaniem podstaw prawnych”. To ważny krok w kierunku edukowania klientów i budowania wizerunku eksperta w sposób zgodny z etyką. W opisie czynności, poza na przykład podaniem podstaw prawnych, notariusz może przedstawić listę wymaganych dokumentów czy też wskazać listę przysługujących zwolnień podatków.
• Dostosowanie do urządzeń mobilnych (§2 ust. 4): Uchwała wprost dopuszcza, aby parametry techniczne strony uwzględniały wymogi urządzeń mobilnych. To formalne potwierdzenie, że nowoczesna, responsywna strona internetowa, która prawidłowo wyświetla się na smartfonach i tabletach, jest w pełni zgodna z wytycznymi samorządu.

4. Konkretyzacja zakazu reklamy – czego notariuszowi nie wolno?

To najważniejsza część nowej uchwały. §2 ust. 5 podaje konkretne przykłady działań, które mogą zostać uznane za niedozwoloną reklamę osobistą. Należą do nich m.in.:

• Promowanie się w mediach społecznościowych – Eksponowanie zawodu w celu pozyskania klientów.
• Interakcje z partnerami biznesowymi – Zlecanie lub akceptowanie działań promocyjnych ze strony deweloperów, pośredników nieruchomości czy doradców kredytowych.
• Rankingi i plebiscyty – Zgłaszanie się lub wyrażanie zgody na udział w rankingach branżowych.
• Szkolenia i podcasty – Prowadzenie ich w sposób eksponujący zawód notariusza wymaga zgody rady właściwej izby.
• Opinie w Internecie – Kategorycznie zakazane jest aktywne pozyskiwanie opinii. Mogą one wynikać jedynie ze swobodnej i autonomicznej decyzji klienta. Taką aktywną formą pozyskiwania opinii jest np. oferowaniu określonych korzyści pod warunkiem opublikowania opinii przez klienta. Podkreślić należy, że uchwała nie zakazuje wskazania klientom sposobu wyrażenia swojej opinii np. poprzez udostępnienie łącza URL lub kodu QR, ale ponownie – pod warunkiem zachowania dobrowolności takiej czynności.

5. Przełom w SEO – optymalizacja TAK, pozycjonowanie NIE

Najważniejsza zmiana dotyczy pozycjonowania stron. Uchwała z 2016 roku wprowadziła ogólny zakaz „sztucznego pozycjonowania”. Nowa uchwała w §2 ust. 5 lit. g) doprecyzowuje ten zapis w kluczowy sposób. Zakazane są:

„wszelkie czynności związane z uzyskiwaniem wyższych pozycji w wynikach wyszukiwarek internetowych, innych niż optymalizacja kodu własnej strony internetowej.”

To rewolucyjna zmiana. Oznacza, że:

• Dozwolona jest optymalizacja techniczna (On-Site SEO) – Działania wewnątrz strony, takie jak dbałość o czysty, nowoczesny kod, szybkość ładowania, responsywność czy dostosowanie do wymogów dostępności cyfrowej. Te działania nie są „sztuczne” – one czynią stronę lepszą dla użytkownika.
• Nadal zakazane jest pozycjonowanie (Off-Site SEO) – Wszelkie działania poza stroną, mające na celu manipulowanie wynikami wyszukiwania, np. kupowanie linków, agresywne strategie content marketingowe czy inne techniki uznawane za „sztuczne”.

Podsumowanie

Nowa uchwała KRN to ważny krok w stronę uregulowania obecności notariatu w cyfrowym świecie. Potwierdza, że profesjonalna, nowoczesna i zoptymalizowana technicznie strona internetowa jest nie tylko dozwolona, ale i pożądana. Jednocześnie stawia jasną tamę wszelkim działaniom o charakterze marketingowym i reklamowym.

W M2A od lat tworzymy strony internetowe dla notariuszy i kancelarii notarialnych, opierając się na zasadach etyki i godności zawodu. Doskonale rozumiemy niuanse wynikające z uchwał samorządu i potrafimy przełożyć je na nowoczesne i w pełni zgodne z prawem rozwiązania. Zapraszamy do kontaktu, aby dowiedzieć się, jak możemy dostosować Państwa obecność w sieci do najnowszych wymogów.